Başarılı bir girişimin temellerini atmak, yalnızca güçlü bir iş fikrine değil, aynı zamanda sağlam hukuki altyapıya da dayanır. Startuplar için temel sözleşmeler, girişimlerin büyüme yolculuğunda hem iş ortakları hem de müşterilerle doğru ilişkiler kurmalarını sağlar. Bu sözleşmeler, olası riskleri en aza indirirken, taraflar arasında net ve sürdürülebilir bir çerçeve oluşturur. Bu yazımızda, yeni kurulan şirketlerin ihtiyaç duyduğu en önemli sözleşme türlerine değinerek, iş dünyasında karşılaşabilecekleri hukuki zorluklara hazırlıklı olmalarına yardımcı olmayı amaçlıyoruz.
Start-Uplar İçin Gizlilik Sözleşmeleri
Gizlilik sözleşmesi, birbirlerine gizli bilgilerin paylaşılmamasını veya belirli bir amaç doğrultusunda korunmasını taahhüt eden taraflar arasında yapılan bir yazılı sözleşmedir. Bu sözleşmede, gizli bilginin tanımı, tarafların gizli bilgi koruma yükümlülükleri, ihlal durumunda uygulanacak cezai şartlar ve sözleşmenin sona erme şartları belirlenir. Gizlilik sözleşmeleri, özel ve ticari amaçlar için yapılabilir ve ortaklar arasında veya bir şirket ile müşteri arasında yapılabilir.
Start-uplar için gizlilik sözleşmesinde iki ayrı kategori bulunmalıdır: Ortaklar arası gizlilik sözleşmesi ve Müşteri gizlilik sözleşmesi.
Ortaklar arasındaki gizlilik sözleşmesi, gizli bilginin tanımını, tarafların koruma yükümlülüklerini, ihlal durumunda cezai şartları ve sözleşmenin sona erme şartlarını içeren bir belgedir. Bu sözleşme ile taraflar, bahsi geçen gizli bilgileri paylaşmama ve koruma yükümlülüğüne girmeyi kabul ederler.
Müşteri gizlilik sözleşmesinde ise satıcı ve müşteri arasındaki gizlilik şartları hukuki bir bağla belirlenir. Taraflar, gizli bilginin paylaşılmamasını ve korunmasını taahhüt eder. Bu sözleşme, gizli bilginin tanımı, tarafların hak ve yükümlülükleri, yükümlülük ihlalinde uygulanacak cezai şartlar gibi konuları düzenler. Gizlilik sözleşmesi örneği için tıklayınız. > Gizlilik Sözleşmesi
Ortaklık Sözleşmesi
Ortaklık sözleşmesi, start-up şirkete ortak olmak isteyenler arasındaki finansal, yönetsel ve hukuki anlaşmaların belirlendiği bir belgedir. Ortaklık sözleşmeleri, ortakların pay oranını, yönetim haklarını ve görevlerini, ortaklık oluşturmanın amacını, ortaklar arasındaki ödemeleri ve ortaklık sona erdiğinde yapılacak işlemleri gibi çeşitli kayıtları içerir. Ortaklık sözleşmeleri, ortaklar arasındaki müzakereleri kolaylaştırmak, ilişkileri düzenlemek ve tarafların gelecekteki ihtilafları önlemek için kullanılır.
Start-up ortamında, ortaklık sözleşmeleri çok önemlidir. Çoğu girişim ortaklık ilişkisi içinde kurulmuş veya belirli bir aşamada bu nitelik kazanmıştır, ancak bazıları tek kişinin çabasıyla kurulabilir. Ortaklık sözleşmeleri, Türk hukuk sisteminde, adi ortaklık sözleşmelerine benzer, ancak bu alana özel bir ortaklık sözleşmesi türü bulunmaz. Bu nedenle, taraflar aralarında serbestçe kendi düzenlemelerini yapabilecekleri ortaklık sözleşmeleri yapabilirler. Ortaklık sözleşmelerinde, ortaklar birbirlerine yönelik hak ve yükümlülükler belirlenir ve koruma altına alınır. Sözleşmenin yazılı olarak hazırlanması, taraflar için faydalıdır ve hisse dağılımı, karar alma şekli, temsil ve ortaklığın sona erme gibi konular detaylı olarak düzenlenmelidir.
Çalışanlarla İş Sözleşmeleri
Girişimler için iş sözleşmesi, işveren ve işçi arasındaki iş ilişkisinin şartlarını ve koşullarını belirleyen bir anlaşmadır. Bu, iş sorumluluklarını, çalışma saatlerini, ücreti, avantajları ve diğer çalışma ilişkisi anahtarlarını içerebilir. Girişim sektöründe, iş sözleşmeleri uzaktan çalışma anlaşmaları ve yarı zamanlı anlaşmalar gibi yaygındır, bu sektörün doğasını ve değişen çalışma koşullarını yansıtmaktadır. Anlaşma, işveren ve işçi arasındaki anlaşmanın açık bir anlaşma sağlamak için iş şartlarını ve koşullarını açıkça tanımlamalıdır.
Girişimcilik alanındaki iş sözleşmeleri arasında uzaktan çalışma ve kısmi zamanlı (part-time) iş sözleşmeleri önemlidir. Çalışanlar bu tür şartlarda çalışmak zorunda kalabilir. Asli iş sözleşmesi belirsiz süreli olduğu halde, kanunlar farklı türde sözleşmelerin hazırlanmasını da mümkün kılmıştır.
Uzaktan çalışma sözleşmeleri, gelişen teknolojinin sonucu olarak tercih edilen bir sözleşme türüdür. İşçi, bu sözleşme ile belirli bir yerden işini yaparken, işveren de bu işe karşılık belirli bir miktar para öder. Sözleşmede çalışma saatleri, bedeli, tanımı, izin günleri, ekipmanlar ve benzeri hususlar düzenlenmelidir. İşçi ve işveren arasındaki iletişimi de sözleşmede belirtmek önemlidir.
Kısmi zamanlı (part-time) iş sözleşmelerinde, çalışanın süresi belirli bir süreden daha azdır. İşçi belirli bir saat kadar iş yaparken, işveren de belirli bir ücret öder. Sözleşmede çalışma süresi, bedeli, tanımı, başlangıç ve bitiş tarihleri belirtilmelidir. Ücret de çalışma süresine göre hesaplanmalıdır.
Elbette starupların kendisine has özellikleri sebebiyle çalışanlara özel statüler de tanımlanmaktadır. Alışılagelmiş uygulamalardan ayrılıp kanuna aykırı olmayan düzenlemeler de yapılmaktadır. Örneğin yatırım alan bir startup kurucusu, yatırım sonrası çalışan konumuna geçip, belirli süre ile sözleşmesini feshedemeyeceği, rekabet edemeyeceği yani normal bir işçiye göre daha sert sözleşmeleri imzalamak zorun kalabilecektir. İş sözleşmesi örneği için tıklayınız.
Key Personel Sözleşmesi
Key personel sözleşmesi, belirli bir şirketin öncelikli veya kritik rol oynayan bir kişi (key personel) ile bu kişinin görev yapacağı şirket arasında yapılan iş sözleşmesidir. Bu sözleşme, key personelin şirketin performansına etkisi, çalışma şartları, ücret ve diğer faydalar, sözleşmenin süresi ve diğer hususlar gibi detayları içerebilir. Key personel sözleşmesi, şirketin performansını ve başarısını garanti altına almak ve kritik bir pozisyondaki bir kişinin şirketten ayrılma ihtimaline karşı şirketi koruma amaçlı yapılır.
Mesafeli Sözleşme ve Ön Bilgilendirme Formu
Mesafeli Sözleşmeler, internet, telefon veya posta yoluyla yapılan ürün ve hizmet satışlarına denir. Bu sözleşmeler fiziksel ortamda gerçekleşmeyen satışlar için uygulanır. Tüketicinin haklarını koruyan bu sözleşmeler Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile zorunlu hale getirilmiştir. Bu kanun tüketicinin satın alma sürecinde korunmasını amaçlar ve mesafeli sözleşmelerinde tüketiciye özel haklar verilir. Tüketicinin ürünü görmeden satın alması nedeniyle özel bir koruma sağlanmıştır. En son 2022 yılında değişiklik yapılan bu yönetmelikte bazı maddeler 2023 yılında, bazıları da 2024 yılında yürürlüğe girecektir. Mesafeli Satış Sözleşmesi örneği için tıklayınız Mesafeli Satış Sözleşmesi.
Mesafeli sözleşmelerin ikizi ön bilgilendirme formudur. Bir yerde mesafeli sözleşme varsa ön bilgilendirme formu da vardır. İçeriği hemen birbirine benzese de formatı farklıdır. Ön bilgilendirme Formu örneği için tıklayınız. > Ön Bilgilendirme Formu.
Sitenizde bir satış faaliyeti yoksa bu sözleşemere ihtiyaç duymazsınız. Satış faaliyeti var ama müşteriniz sadece tacirler ise yani tüketiciler müşteriniz değilse o zaman yine gerekmez. Bir online satış sözleşmesi eklemeniz yeterli olur.
Site İçin KVKK Aydınlatma Metni
KVKK Aydınlatma Metni, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) gereği bir web sitesi tarafından ziyaretçilerine verilen bilgilendirme metnidir. Bu metin, ziyaretçilerin kişisel verilerinin nasıl toplandığı, kullanılacağı, saklanacağı, paylaşılacağı, güvenliği ve diğer hakları hakkında bilgi içermelidir. Aydınlatma metni, web sitesine erişen herkes tarafından okunabilir ve anlaşılabilir bir şekilde yazılmalıdır. KVKK Aydınlatma Metni örneği için tıklayınız. > KVKK Aydınlatma Metni.
Çerez Politikası
Çerez (cookie) Politikası, bir web sitesinin kullanıcıların tarayıcılarına nasıl çerez (cookie) yerleştirdiği, çerezlerin amacı, süresi, kullanılması ve silinmesi gibi konuları açıklamak için yayımladığı bir belgedir. Çerezler, kullanıcıların davranışlarını ve tercihlerini analiz etmek, site içeriğini kişiselleştirmek ve reklamları daha doğru şekilde hedeflemek gibi amaçlarla kullanılabilir. Çerez politikası, kullanıcıların çerez kullanımı hakkında bilgilendirilmelerini ve çerez tercihlerini yapabilmelerini sağlamalıdır. Kişisel Verileri Koruma Kurumu tarafından hazırlanan rehberi inceleyebilirsiniz. Kişisel Verileri Koruma Kurumu.
Web Sitesi Çerez Politikası örneği için tıklayınız. > Web Sitesi Çerez Politikası.
Gizlilik Politikası
Web sitesi gizlilik politikası, web sitesi sahiplerinin kullanıcılarının bilgilerini nasıl topladığı, kullanacağı ve paylaşacağı hakkındaki kuralları ve sözleşmeleri içeren bir belgedir. Gizlilik politikası, web sitesinde sağlanan ürün ve hizmetleri kullanan kişilerin gizlilik haklarının korunmasını sağlamak için zorunlu hale getirilir. Gizlilik politikası, kullanıcıların kişisel verilerinin ne şekilde kullanılabileceği, paylaşılacağı ve saklanacağı hakkındaki temel kuralları içerir. Ayrıca, web sitesinin veri toplama ve kullanma politikaları ile ilgili detayları da içerebilir.
Gizlilik politikası ile KVKK aydınlatma metni aynı değildir. KVKK aydınlatma metni olmazsa olmaz bir metindir. Ve bir formatı vardır. Gizlilik politikası ise daha genel bilgileri aktarabileceğiniz. Ek bir güvenlik taahhüdüdür.
Ticari Elektronik İleti İçin İzin Metni
İzinli ticari elektronik ileti için izin metni, bir müşterinin bir şirkete ticari elektronik iletiler (e-posta, SMS vb.) almasına izin verdiğini belgeleyen bir metindir. Bu metin, müşterinin iletişim bilgilerinin toplandığı, kullanıldığı ve saklandığı konularını ve ticari elektronik ileti almayı kabul etmenin koşullarını da belirlemelidir. İzin metni, KVKK gereği taraflar arasında yasal bir zorunluluk olarak kabul edilir ve müşterinin ticari elektronik ileti almayı isteyip istemediğini belirlemesine olanak tanır. Aksi durumda hem E-ticaret Kanununa aykırılık hem de KVKK’ya aykırılık olacaktır.
Web Sitesi Kullanıcı Sözleşmesi
Bir web sitesi kullanıcı sözleşmesi, web sitesi tarafından sunulan hizmetlerin, ürünlerin ve içeriklerin kullanımının kurallarını belirten bir belgedir. Sözleşme, web sitesi tarafından sunulan hizmetlerin, ürünlerin ve içeriklerin kullanımının öncelikli olarak kabul edilen kurallarını içerir. Kullanıcılar bu kurallara uyma yükümlülüğünü üstlenir ve sözleşmeyi kabul etmesi halinde kullanımını sürdürebilir. Sözleşme ayrıca, web sitesi tarafından sunulan hizmetlerin, ürünlerin ve içeriklerin kullanımına ilişkin hakların ve yükümlülüklerin belirlenmesini de içerir. Web Sitesi Kullanım Koşulları örneği için tıklayınız. > Web Sitesi Kullanım Koşulları.
Web Sitesi Üyelik Sözleşmesi
Bir web sitesi üyelik sözleşmesi, bir web sitesine kayıt olan bir kullanıcı tarafından kabul edilen bir anlaşmadır. Sözleşme, kullanıcının üyelik hakkında bilgi sahibi olmasını, web sitesinin kullanım koşullarını ve web sitesinin hizmetlerini kullanımının kurallarını belirler. Sözleşme, ayrıca kullanıcının özel bilgilerinin nasıl korunacağı, web sitesinin ne zaman değişiklik yapma hakkına sahip olduğu ve web sitesinin ne zaman kullanımını iptal edebileceği gibi konuları da kapsar. Web Sitesi Üyelik ve Kullanım Şartları Sözleşmesi örneği için tıklayınız. > Web Sitesi Üyelik ve Kullanım Şartları.
Girişimciler işlerini kurarken ve büyütürken ihtiyaç duyacakları tüm hukuki metinlere ve belgelere Girişimcilik Sözleşmeleri Seti’nden ulaşabilirler.
Legalmatic Blog Yazıları
