Fintek ne anlama geliyor?
Finansal Teknoloji veya FinTek (FinTech) olarak adlandırılan kavram, bankacılık ve finans sektörlerinde yaşanan tüm güncel değişimleri ifade etmektedir.
Bu alandaki dönüşüm sadece teknolojik ve yasal değil, finansal piyasalardaki uygulamalar, gelenekler, görenekler ve durumlar üzerinde yapılan sorgulama nedeniyle etik ve felsefi bir değişimi de içerir.
90’ların başında ilk örneklerini gördüğümüz bu değişiklikler, teknolojinin dotcom devrimi sonrası finans sektörünü dönüştürmesi ile FinTech, kaçınılmaz bir trend olarak her yerde ortaya çıkmıştır.
FinTek, finansal sektördeki değişimi gerçekleştiren aktörler ve girişimler için de kullanılan bir terimdir. Bu nedenle zaman zaman kavram karmaşasına rastlamak olasıdır. FinTek Uygulamaları
FinTek, finansal sektörü dönüştüren tüm uygulamaları içerdiği için, geleneksel bankalar, ödeme şirketleri veya diğer finansal hizmet sağlayıcıları tarafından sunulan hizmetlerin teknoloji ile birleştirilmiş her türlüsü FinTek çatısı altına girmektedir. Bu bağlamda, dijital bankalar olarak adlandırılan ‘neobankalar’ veya ‘meydan okuyan bankalar’, kurumsal bankacılık uygulamaları, yeni nesil ödeme, kart, yatırım, kredi ürünleri veya farklı ürünlerin karşılaştırılmasına imkan tanıyan platformlar aslında FinTek uygulamalarıdır.
FinTek girişimleri, kurumsal bankacılık ve POS cihazları gibi çözümler sunmanın yanı sıra, muhasebe, vergilendirme ve ürün envanteri gibi daha önce finans sektörü tarafından ele alınmayan alanlarda da faaliyet gösteriyor. Ayrıca, finansal sektör oyuncularının hizmetlerini geliştiren teknoloji şirketleri, arayüzler ve ödeme sağlayıcılar gibi örnekler de FinTek olarak kabul edilmektedir.
FinTek hareketinin finans dünyasındaki mevcut düzeni sadece iyileştirmekle kalmayıp, daha önce olmayan ürün ve hizmetlerle sektörü zenginleştirmesi, bu hareketin heyecan verici olmasını sağlar. Bu ürünler arasında tüketiciler için en ilgi çekici olanlar, kripto paralar, kitle fonlama ürünleri ve finansal erişim ürünleridir.
Hizmet bankacılığı, girişimcilerin bankacılık sektörüne daha esnek bir şekilde girmesine olanak tanır ve bankacılık hizmetlerinin artık her yerde mevcut olmasını sağlar. Perakende sektöründen otomotiv sektörüne kadar örneklerini gördüğümüz, yerinde ve doğrudan ödeme, kredi, yatırım hizmetleri sunan bu devrime ‘entegre finans’ denir. Entegre finans sayesinde, araçtaki dijital ekranlardan yakıt ödemesi yapabilir, mobilya veya beyaz eşya satın aldığımız perakende şirketinde doğrudan tüketici kredisi başvurusu yapabiliriz.
Giderek büyüyen entegre finans sektörü sayesinde, yakın gelecekte tüm şirketlerin birer finansal hizmet sağlayıcısına dönüşmesi ve bazı bankaların tahtını sarsması da olasıdır.
FinTek Hayatımızı Nasıl Dönüştürdü?
Bazı bireyler, FinTek kavramının yaşamlarında herhangi bir etkisi olmadığını düşünebilir, ancak bu düşünce tarzının yanlış olduğunu belirtmek gerekir.
2008 ekonomik krizinin ardından, finansal teknoloji sayesinde farklı bir bankacılık sistemi düşünmemize olanak tanındı ve bankacılık artık birkaç kurumun dayattığı kurallara bağlı bir sistem olmaktan çıkarak daha kapsayıcı ve çeşitli hale geldi. Eğer bugün akıllı telefon ve cihazlar üzerinden her an her yerde bankacılık hizmeti alabiliyor, SMS ile kredi başvurusu yapabiliyor, hizmet aldığımız bankayı kolayca değiştirebiliyor veya para transferleri için yüksek komisyonlar ödemiyorsak, bunu finansal teknolojiye borçluyuz.
Küçük şehirlerde, kasabalarda ve köylerde yaşayanlar için banka şubesi ve ATM’ye erişim olmaması durumunda bu değişimin çok daha önemli olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle ödeme işlemleri için şehirlerarası seyahat etmek zorunda olan veya gelir durumu nedeniyle krediye uygun olmayan müşteriler için finansal teknolojinin sağladığı faydalar, konfor ve kolaylığın ötesindedir.
Son olarak, bankacılık ve finans gibi geleneksel bir sektörde yaşanan köklü değişimin, sağlık, ulaşım, hukuk gibi sektörlerde de dönüşüm olabileceği konusunda umut verdiğini ve farklı sektörleri de teşvik ettiğini belirtmek mümkündür. Bu nedenle, finans dışı sektörlerdeki değişimler için de zaman zaman FinTek teriminin kullanıldığını görmekteyiz.
FinTek ve Hukuk Üzerine
FinTek, bankacılığın artık sadece bankacılık kanununun başlangıç maddesinde belirtilen faaliyetlerle sınırlı olmamasını sağlayarak, kapsamı sürekli genişleyen bir sektör haline geldi. Bu durum, bankacılık düzenleme ve denetleme faaliyetlerinden sorumlu kurumların, yıllardır sorgulamadan kullandıkları mevzuatı yeniden değerlendirmeleri gereken bir süreç başlattı.
Teknoloji ve FinTek girişimlerinin yaratıcılığının bankacılığa yansımasıyla, hukuk ve FinTek arasındaki uçurum büyüdü. Bu nedenle, Avrupa Birliği başta olmak üzere birçok bölgede yasal düzenlemeler yapılmaya devam ediyor.
Avrupa Birliği’nin mevzuatı, FinTek hukuk alanında modern ve yenilikçi düzenlemelerde öncü olması nedeniyle, dünyanın dört bir yanındaki birçok yasama organı tarafından doğrudan veya dolaylı olarak yasama süreçlerinde kullanılmaktadır.
Piyasadaki uygulamaları incelediğimizde, bankacılık mevzuatının artık sadece bankacılık, ödeme ve tüketici koruma düzenlemeleriyle sınırlı olmadığını, veri güvenliği, elektronik imza, uzaktan satış, uzaktan müşteri tanıma, siber güvenlik, algoritma uygulamaları gibi birçok konunun FinTek hukukuna dahil olduğunu söyleyebiliriz.
FinTek Hukuku, bankacılık mevzuatına ek olarak düzenleyici kurumların yapılarını da değiştirmiştir. Birkaç yıl öncesine kadar finansal ve hukuki uzmanlar ile denetleyicilerden oluşan düzenleyici kurumlar, inovasyon, iş geliştirme ve teknoloji uzmanlarının kadrolara dahil edilmesiyle dönüşmeye başlamıştır.
FinTek ile hayatımıza giren ‘kontrollü yasal test ortamları’ gibi regülasyon kavramları, düzenleyici kurumların görevlerini yasama ve denetimden çıkararak, bu kurumların inovasyon eğitimi ve inovasyonun artırılması gibi bir görev yüklemiştir. İngiliz Finansal Yürütme Kurulu (FCA) ve onu takip eden diğer yasama organları, yasal test ortamı sistemini uygulayarak girişimler ile yasa koyucular arasında bağ kurmak ve piyasaya yeni iş modelleri kazandırmak için aktif olarak çalışmaktadır.
İş Fırsatları
FinTek sektörü, yenibaşlayanlar için heyecan verici olsa da, aslında ilk nesil FinTek girişimlerinin yirmi yılı aşkın süredir faaliyet göstermesi nedeniyle artık olgunlaşan bir sektör haline gelmiştir. Bu süreçte, türünün ilk örnekleri olan şirketlerin büyümesine tanık olduk, ancak bazıları piyasadan çekilmek zorunda kaldı.
Bankaların finansal inovasyonu benimsemesi ve gömülü finans sayesinde farklı sektörlerin de finansa açılmasıyla, FinTek sektörü hızla büyümekte, FinTek girişimlerinin öncülüğünde teknoloji şirketleri pazarlama, gayrimenkul, hukuk, eğitim ve sağlık sektörlerinde sınırları zorlayarak yeni alt sektörler oluşturmaktadır. Bu nedenle, her iş modeli ve sektör değişim için gün saymaktadır.
FinTek sektörü, olgun bir sektör olmasına rağmen, iş arayanlar için hala çekici kalmaktadır. Aslında, FinTek sektöründe iş bulma süreci, finans sektöründe iş bulma sürecinden farklı değildir. Bu nedenle, sektöre ilgi duyanların, gerçekten finans ve bankacılık uygulamalarına ilgi duyup duymadıklarını değerlendirmeleri önemlidir. Ayrıca, sektördeki en önemli kuralın ‘sürekli değişim’ olduğunu göz önünde bulundurmalıdırlar. Sektörde uzun vadeli başarı için farklı alanlarda bilgi sahibi olmak, sektörü yakından takip etmek ve teknolojiyle içli dışlı olmak gerekmektedir. Banka şubeleri ve büyük çağrı merkezi operasyonlarının işlevlerini yitirmesi gibi, zamanla bankacılıkta başka uygulamaların da ihtiyaçlara cevap verememesi mümkündür. Bu nedenle, FinTek’te başarılı bir kariyer için sürekli gelişmeleri izlemek ve yeni yöntemleri öğrenmek şarttır.
Legalmatic Blog Yazıları
