Dijital dünyanın sürekli gelişmede olması sebebiyle bilişim ile ilgili mevzuatlarımız sürekli güncellenmektedir. Bu sebeple e-ticaret sektörü için mevzuat takibi ayrı bir öneme sahiptir. E-ticaret sözleşmeleri için en önemli mevzuatlardan birisi de Mesafeli Sözleşemeler Yönetmeliği‘dir. Yönetmelik, en son 2019 yılında güncellenmişti. 23.08.2022’de de son güncelleme geldi.
Elektronik Ticaret Kanunu’na uyum sağlamak üzere güncelleme yapıldığı anlaşılmaktadır. Aracı hizmet sağlayıcıların, hizmet sağlayıcılarla birlikte sorumlu olduğu haller güncellenmiştir. Çoğu hükümde aracı hizmet sağlayıcıların birlikte sorumluluğu düzenlenmiştir. Platform işletmecileri özellikle incelemelidir.
Cayma hakkının kullanılması halinde bankalar tüketicinin kredi kartına ilgili ödemeyi tek seferde iade etmekle yükümlü kılınmıştır.
Kendisine ait ayrı internet sitesi olanlar için ise temel iki madde de önemli değişiklik vardır.
Yönetmeliğin önceki halinde tüketici herhangi bir bedel ödemeksizin satıcının anlaşmalı olsun olmasın iade edildiğin ücreti yine satıcı ödüyordu. Yeni düzenlemede ise önceden bedel ve anlaşmalı kargo şirketi bildirilmek şartıyla tüketici iade ederken ücret ödemesi gerekiyor. Elbette satıcı bunu istemeyebilir veya belirli bedel üstü iptal edileceği kampanyalar yapabilir. Ayrıca bu ücretin kargo taşıma masrafını da aşmaması gerekiyor. Bu arada ayrı bir madde de bu iade ayıba dayanıyorsa alınan ücretin iade edilmesi de düzenlenmiş durumdadır. Ayıp durumuna nasıl karar verileceği tartışma konusu olacaktır.
Bazı müşteriler örneğin bir ayakkabının birkaç numarasını sipariş edip, deneyip, uymayanları geri iade etmekteydi. Pek çok marka fiziki mağaza giderlerinden kurtardığı için bu uygulamadan rahatsız değildi. Kimileri giyim ürünlerini kullanıp geri iade etmekteydi. E-ticaret siteleri yıllık boşa giden bir gider olarak bunu göze almaktaydı. Sonuçta e-ticaret firmaları satışlardaki azalma geri iade bedelinden kaybettikleri rakamı geçtiğinde bu konuda kampanyalar görebiliriz. Taşıma maliyetlerinin çok arttığı bu dönemde sektör liderlerinin yaklaşımı uygulamayı şekillendirecektir.
Dört Yeni Cayma İstinası Belirlendi
Tüketicinin cayma hakkı kullanımının istisnalarına aşağıdaki durumlar eklenmiştir.
· Tüketiciye teslim edilen olan cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlara ilişkin sözleşmeler,
· Canlı müzayede şeklinde açık artırma yoluyla akdedilen sözleşmeler,
· Tanıtma ve kullanma kılavuzunda satıcı veya yetkili servis tarafından kurulum veya montajının yapılacağı belirtilen mallardan kurulum ya da montajı yapılanlara ilişkin sözleşmeler
· Karayolları Trafik Kanunu’na göre tescili zorunlu olan taşınırlar ile kayıt veya tescil zorunluluğu bulunan insansız hava araçlarına ilişkin sözleşmeler için cayma hakkı kullanılamaz.
Cihazlarla ilgili düzenleme oldukça önemlidir. Bu düzenlemenin sebebi yaşanan suistimaldir. Bir yandan da en çok alışveriş yapılan konu olduğu için de iyiniyetli tüketicilerin aleyhine olacaktır.
Montajı yapılan ürünlerin iade edilememesi de önemli bir güncellemedir. Örneğin beyaz eşya markalarının sitelerinden cihazları aldıktan sonra bayi tarafından cihaz teslimi yapılmaktadır. Teslimat sonrası servis tarafından kurulum yapılmışsa 14 gün süre geçse dahi cayma hakkı kullanılamaz. Kurulum yapılmamışsa 14 gün içerisinde iade yapılabilecektir. Buradaki sorun internetten alım yapıldığı için bazen renk, model hatası yapılabiliyor. Kurulum esnasında fark edilmezse ürün artık iade edilemiyor. Diğer yandan montajı yapılıp kullanıma başlanmış bir beyaz eşyanın sadece internetten alınmış olması sebebiyle iade edilmesi de uygulamada sıkıntı yaratmaktadır.
Bedel iadesine ilişkin hüküm 1 Ocak 2023’te, diğer hükümleri ise 1 Ekim 2022 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecektir. Bu tarihlere kadar bütün e-ticaret aktörlerinin değişikliklerden etkilenen üyelik sözleşmesi, mesafeli sözleşme, ön bilgilendirme formu, işlem rehberi, cayma hakkı kullanım metinlerini ve sistemlerini güncellemesi gerekmektedir.
Legalmatic Blog Yazıları
