Freelancer Kimdir?
Freelancer, genellikle serbest çalışan kişilere verilen addır. Uygulamada yaratıcı işleri kendi kestiği serbest meslek makbuzu ile tek kişi karşılayan girişimciler olarak çıkmaktadır. Özellikle Covid sonrası gelişen uzaktan çalışma alışkanlığının büyüttüğü bir çalışma modelidir. Pek çok yakın gelecek yorumcusu serbest çalışmanın gittikçe artacağını öngörmektedir. Hizmet alan şirketleri de istihtamın getirdiği yüklerden kurtardığı için tercih edilmektedir.
Freelance İş Nedir?
Freelance iş, serbest çalışan bir kişi tarafından yapılan iş anlamına gelir. Bu işler genellikle bir işveren ile sözleşmeli olarak yapılır ve belirli bir projede veya işte gerçekleştirilir. Freelance işler arasında yazarlık, tasarım, programlama, müzik yapımı, fotoğrafçılık, video yapımı, yayıncılık, editörlük, çeviri, seo, finans, hukuk gibi çok çeşitli alanlar yer alabilir. Freelance işler, genellikle kendi zamanlarını yönetebildikleri için özgürlük arayan veya kendi işlerini kurmak isteyen kişiler tarafından tercih edilir.
Freelancer İş Modelinin Tercih Edilme Nedenleri
Freelancerlar, genellikle bir işveren ile sözleşmeli olarak çalışırlar ve belirli bir projede veya işte çalışırlar. Serbest çalışanlar, genellikle kendi işlerini yürütmekte ve kendi zamanlarını yönetmektedirler. Genellikle kendi malzemelerini, araçlarını veya ekipmanlarını kullanırlar ve kendileri için sağlamak zorundadırlar.
Freelance çalışma, özgürlük, esneklik ve kendine ait iş düzeni gibi avantajlar nedeniyle tercih ediliyor. Freelance çalışanlar, kendi iş saatlerini belirleyebilir ve işlerini evlerinden veya istedikleri yerden yürütebilirler. Aynı zamanda, çeşitli işlerde çalışma fırsatlarına erişebilirler ve kariyerlerini kendileri yönetebilirler. Ayrıca, freelance çalışma, işverenler için de maliyet ve esneklik avantajları sağlar.
Freelance İş Modelinin Freelancer İçin Riskleri Nelerdir?
Freelance çalışma dediğimizde, aklımıza deniz kanarında elimizde kahvemizi yudumlarken bir logo tasarlamak geliyor olabilir. Fakat bu iş modeli bazı riskleri de beraberinde getirir. Bunlar arasında:
Gelir güvenliği: Freelance çalışanlar, işler arasındaki boşluklar nedeniyle düzensiz gelirlere sahip olabilirler.
İşsizlik: Freelance çalışanlar, işlerin sona ermesi nedeniyle işsiz kalabilirler.
Rekabet: Freelance işlerin yoğun rekabet ortamında olması, freelancerların kendilerini pazarlayarak çalışma bulmalarını gerektirebilir.
Sigorta: Freelance çalışanlar, işverenler tarafından sağlanmayan sigorta ve sağlık hizmetlerinden yararlanamayabilirler. Elbette kendi SGK primlerini yatırabilirler. Yatırılmaması halinde bir süre sonra resen terkin olacaktır. Bu durumda da basit bir işlem için dahi tam ücret ödemeniz gerekir. Bu risk de sizi ve ailenizi özel sigorta alternartifine yönlendirir. Çok iyi geliriniz varsa SGK yerine tam kapsamlı bir sağlık sigortası elbette tercih edilebilir.
Özlük hakları: Freelance çalışanlar, işverenler tarafından sağlanan özlük haklarından yararlanamayabilirler. Örneğin bir kıdem tazminatınız olmayacaktır.
İşletme maliyetleri: Freelance çalışanlar, kendi işletmelerini yürütmek için gerekli olan maliyetleri karşılamak zorundadırlar.
Sosyal izolasyon: Freelance çalışanlar, iş yerinde çalışanlarla olan sosyal etkileşimlerini kaybedebilirler.
Bu nedenlerden dolayı freelance çalışma modeli, yalnızca kendine ait iş düzeni ve esneklik arayanlar için uygun bir seçenek olabilir. Freelance çalışanlar, bu riskleri dikkate alarak kararlarını almalı ve kendilerini koruma yollarını belirlemelidir.
Freelancer İş Modelinin Ticari Riskleri Nelerdir?
Güvensizlik: Müşterinin ödeme yapmaması, çalışmanın yeterince ödenmemesi veya çalışmanın tamamlanmadan önce ödeme alınamaması gibi durumlar, freelancerlar için riskli bir durum oluşturabilir.
Uyumsuzluk: İş arayan ve freelancer arasında arzu edilen bir uyum olmaması, zamanlamanın tutulmaması, iş arayanın beklentilerinin karşılanmaması gibi durumlar, freelancerlar için riskli bir durum oluşturabilir.
Kalite: Freelancer’lar, işverenlerin beklentilerini karşılamaya ve işi zamanında tamamlamaya yönelik garanti veren işletmeler değildir. Bu nedenle, işverenler, işin kalitesinde sorunlarla karşılaşabilirler.
Güvenlik: Freelancer’lar, işverenlerin gizli bilgilerini veya müşteri bilgilerini güvenli bir şekilde saklamayı garanti etmeyebilir.
Zamanlamama : Freelancer’lar, işin zamanında tamamlanmasını garanti etmeyebilir.
Ödeme: Freelancer’lar, iş tamamlandıktan sonra ödeme almak için herhangi bir güvencesi olmayabilir. Doğrusu freelancer iş modelinin tek olayı bir taraf iş üretir diğer taraf ödeme yapar. İşveren ödeme yapmayınca bütün iş modeli çöküyor.
Tahsilat: İş almak önemlidir, fakat tahsilat her şeydir. Fatura kesmiş olmanız ödemeyi alacağınız anlamına gelmez. Ödememe durumunda hukuk maliyetleri olacaktır. Baştan tahsilat da uygulanmaz. En orta yolu yarısı peşin kalanı iş bitimi olabilir.
Kontrol: Freelancer’lar, işverenlerin işin yürütülmesi ve kontrolü için gerekli yetkilere sahip olmayabilir. Bu sebeple referanslar önemlidir.
Esneklik : Freelancer’lar, işverenlerin istediği şekilde esnek olmayabilir ve çalışma saatleri ya da yerleri konusunda sınırlamalar olabilir.
Süreklilik: Freelancer’lar, işverenlerin iş ihtiyacının devam edebilmesi için gerekli sürekliliği sağlamayabilir.
Bu riskleri minimize etmek için üçüncü parti uygulamalarla çalışmak faydalı olabilir. Legalmatic’in freelancerlar ve işverenler için özel hazırladığı sözleşmelerin yanı sıra Jobtogo‘nun freelancerlara ve işverenlere sunduğu hizmetlerden de yararlanabilirsiniz.
Freelancer iş modeli için hazırladığımız sözleşmelerimize aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Freelancer Sözleşmesi, Fikri Haklar Muvafakatnamesi, Freelancer İbra