Sözleşme ile sözlü olarak yapılan anlaşmayı kağıda dökeriz. Genellikle mal veya hizmet verecek olan satıcı, elindeki hazır sözleşmeyi iletir. Satıcı sözleşmeyi ilk gönderen taraf olduğu için bunun avantajını kullanacaktır. Satıcı, kendi aleyhine olan veya müşterisinin lehine olan maddelere sözleşmede yer vermeyi istemeyecektir. Dahası müşterinin aleyhine olan maddeler ekleyecektir. Fakat sözleşmelerde satıcılar, müşterilerinin karşısında zayıf konumdadırlar. Bu sebeple de müşterilere aleyhlerine olan maddeleri kabul ettiremeyiz. İşte bu doğal denge içerisinde bu tür hazır sözleşmeleri gerektiği kadar koruyan ve olabildiğince az tartışmaya yol açacak maddelerden oluşturmalıyız. Böylece bir satış yaparken sözleşme sürecine olabildiğince az zaman ayırıp, görünmeyen ek bir adam/zaman maliyetinden de kurtuluruz. Esasen zaman yönetimi açısından olması gerektiği kadar uzun, mümkün olduğu kadar kısa sözleşmelerin de kıymeti büyüktür.
Çok Fazla İtiraz Gelen Sözleşme Maddeleri Üzerinde Düşünün
Aynı ürün veya hizmet ile ilgili sözleşme imzaladıkça gelen ortak itiraz noktaları tespit edilebilir. Aslında bu bir tür sözleşme sıcaklık noktasıdır. Sıklıkla tartışma yaşanan maddelerin anlaşmaya etkisi üzerinde düşünmek gerekir. İlk birkaç müşteriye gönderilen sözleşmede eğer aynı gereksiz maddelere takılıyorsanız çıtayı yükseğe koymuşsunuz demektir. Hemen bir risk analizi yapıp bu sözleşme maddesini yumuşatabilir hatta kaldırabilirsiniz. Elbette bu itiraz gelen madde sizin kırmızı çizginiz ise riskiniz yüksektir ve geri adım atmaya gerek yok.
Sözleşmeyi İnceleyeceklere Anlaşmanın Hikayesini Anlatın
Sözleşme tartışmaları genellikle yazılı yapılmaktadır. Yazılı müzakereler, zaten resmi ve gergin olan sözleşme ortamını daha da germektedir. Yapılan kısa yorumlardan niyetin anlaşılamaması hatta yorum dahi yapılmadan maddenin reddedilmesi ciddi can sıkıcıdır. Özel hazırlanan sözleşmelerde sürecin sözlü anlaşma anında masada olmayan kişiler tarafından yürütülmesi yorum hatalarına neden olabilmektedir. Satın alma veya hukuk tarafına sözleşme ile ilgili talepte bulunan kişilerin bilgi vermesi faydalı olacaktır. Sözleşmenin konu bölümünde veya ilk yorumda tarafların neden bir araya geldiğinin hikayesini yazmak rahatlatıcı olacaktır.
Sürekli Müşterilerde Çerçeve Sözleşme Yöntemini Kullanın
Birden fazla tür mal veya hizmet satışımız varsa bunu çerçeve sözleşme yöntemi ile yönetebiliriz. Böylece her yeni satışta daha önce tartışılan maddelere geri dönülmeyecektir. Örneğin satıcı açısından daha önce dikkat çekmeyen bir madde bu yeni müzekkerede kabul edilmeyebilecektir. İlk önce çerçeve sözleşme imzalanacaktır. Çerçeve sözleşmede esas ürün ve hizmet ile ilgili bilgi oldukça az olmaktadır. Tarafların yükümlülükleri, ödeme, fesih, gizlilik, etik kurallar, teminat, rekabet yasağı gibi genel hükümler yer almaktadır. Çerçeve sözleşmeye ek yapılan esas sözleşmede de ilk yapılan satışa ait ürünün özel konularına yer verileceltir. Ürün hakkında bilgi, özellikler, zaman, yer, bedel, özel ödeme şartları gibi madde başlıkları bunlara örnektir.
Av. Sertel Şıracı
Legalmatic Blog Yazıları
