Mesafeli Satış Sözleşmesi Nedir?

Mesafeli Satış Sözleşmesi, ürün ve hizmetlerin internet üzerinden, telefon veya posta gibi yollarla satışının yapıldığı sözleşmelerdir. Bu sözleşmeler, satıcı ve alıcı arasında fiziksel bir ortamda yapılmayan satışlarda gündeme gelir. Bu nedenle, ürünlerin sunumu, bedel teklifi, ödeme ve teslimat şartları dahil olmak üzere, tüm işlemler elektronik ortamda yapılır.

Mesafeli satış sözleşmesi, tüketicinin haklarını korumak için tasarlanmıştır ve tüketicilerin ürünü satın almadan önce ürünün özelliklerini, yükümlülüklerini ve risklerini anlamalarını sağlamak amacıyla kullanılır. Mesafeli sözleşmeler, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gereği zorunlu hale getirilmiştir. Bu kanun, tüketicinin satın alma sürecinde korunmasını ve haklarının korunmasını amaçlamaktadır. Bu nedenle, mesafeli sözleşmelerinde, tüketiciye özel haklar tanınmıştır. Ön Bilgilendirme Formu ile birlikte kullanılmaktadır.

Tüketici özellikle ürünü görmediği, deneyemediği için ayrıca bir korumaya gerek duyulmuştur. Bu konuyla ilgili yönetmelik bir çok defa değiştirilmiştir. En son 2022 değişikliği yapılmıştır. Bazı maddeler 2023 Ocak ayında bazı maddeler de 2024‘te yürürlüğe girecektir.

Masafeli Satış Sözleşmelerinde Hangi Maddeler Bulunur?

• Tarafların kimlikleri: Satıcının ve alıcının adı, adresi, telefon numarası ve e-posta adresi.
• Sözleşmenin konusu: Ürünün cinsi, miktarı, fiyatı, ödeme şekli ve teslim koşulları.
• Ürünün özellikleri: Ürünün nitelikleri, özellikleri, ambalajı, garanti koşulları ve varsa kullanım talimatları.
• Fiyat ve ödeme şekilleri: Ürünün fiyatı, vergi ve diğer masraflar, ödeme şekli (kredi kartı, nakit, peşin).
• Teslimat: Ürünün teslim yer ve zamanı, teslimat ücreti.
• Cayma Hakkı (İade ve iptal hakkı): Alıcının ürünü iade etme veya sözleşmeyi iptal etme hakkı, bu hakların koşulları ve süreleri.
• Sorumluluk: Satıcı ve alıcının sorumlulukları, hukuki yükümlülükleri.
• Uyuşmazlıkların çözümü: Taraflar arasında çıkabilecek uyuşmazlıkların çözümü için geçerli olan yasal yollar ve mahkemeler.

Mesafeli Satış Sözleşmelerindeki “Cayma Hakkı” Maddesi Nedir?

Mesafeli sözleşme cayma hakkı, tüketicinin satın aldığı ürün veya hizmetleri iade etme hakkıdır. Bu hak, mesafeli sözleşmelerde geçerlidir ve tüketicinin satın aldığı ürün veya hizmetleri satıcıya iade etme hakkını tanımaktadır.

Mesafeli sözleşme cayma hakkı, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gereği zorunlu hale getirilmiştir. Bu kanun, tüketicinin satın alma sürecinde haklarının korunmasını amaçlamaktadır. Bu nedenle mesafeli sözleşmelerinde tüketiciye özel haklar tanınmıştır.

Tüketici, 14 (on dört) gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. 14 günlük süre, mal teslimine ilişkin sözleşmelerde, malın teslim alındığı gün, hizmet ifasına ilişkin düzenlemelerde ise sözleşmenin kurulduğu gün başlamaktadır. Tüketici, malın teslimine kadar olan süre içinde de cayma hakkını kullanabilecektir.

• Tekrar kullanımı hijyen açısından uygun olmayan ürünler: Ambalajı açılmış bu tür ürünler tekrar satılması uygun olmayacağı için cayma hakkı bulunmamaktadır. Örneğin bir iç çamaşırının yeniden satılması sağlık açısından uygun değildir.
• Hızlı bozulabilen ürünler: Taze gıda, çiçek, yemek gibi hızlı bozulabilen ürünlerin cayma hakkı bulunmamaktadır.
• Özel olarak müşteri için üretilen ürünler: Buradaki amaç başkasına satılamayacak ölçüde değişim yapıldığı için veya daha baştan müşteriye uygun üretildiği için devre girmektedir. Örneğin üzerinde isim yazan bir gömlek başkasına satılamayacaktır.
• Elektronik ortamda anında teslim edilen ürünler: Anında teslim edilen ürünler için cayma hakkı bulunmamaktadır. Bu ürünler, satış işleminin tamamlandıktan hemen sonra online teslim edilir ve tüketicinin cayma hakkı bulunmaz. Çünkü teslim aldığınız örneğin yazılımın kopyası artık sizdedir.
• Gazete, dergi gibi süreli yayınlar: Süreli yayınlar için cayma hakkı bulunmamaktadır. Bu yayınlar, belli bir süre için satın alındığı için cayma hakkı bulunmaz.
• İfaya başlanan hizmet sözleşmeleri: Tüketicinin onayı ile ifasına başlanan hizmetlerde artık cayma olmaz. Memnuniyetsizlik varsa bu ayıp olarak değerlendirilir.

2024’ten itibaren yeni cayma hükümleri devreye girecektir.

Ambalajı açılmış ürün geri alınmaz kuralı doğru değildir.

Uygulamada sıklıkla karşılaşılan ambalajı açılan ürün geri alınmaz kuralı doğru değildir. Bu kural sadece cayma hükümler iadesi sağlık ve hijyen açısından uygun olmayan ürünler için geçerlidir. Bu kural genişletilemez. Yani iade edilmesi ile ilgili bir yasak olmayan bir ev aleti için ambalajı veya kutusu açılmış diyerek iade almaktan kaçınılamaz. Hijyeni etkileyecek ürünler de azdır. En klasik örneği iç çamaşır gibi kişisel kullanım ürünleridir.

Fiziki mağazadan yapılan alışverişlerdeki kurallar farklıdır.

Son zamanlarda artık herkes online alışveriş yapmaktadır. Bu kurallara olan alışkanlık fiziki mağazalara da yansımaktadır. Tüketiciler fiziken aldıkları ürünleri herhangi bir gerekçe göstermeksizin iade etme hakları olduğu düşüncesi ile mağazaları iadeye zorlamaktadır. Mağazalar elbette müşteri memnuniyeti için ürünü iade alabilirler. Genellikle bu tür durumlarda ücret iadesi yerine para yerine geçen hediye çeki verilmektedir. Eğer ürün arızalı ise ayıp kapsamında iadesi yapılabilir. Fakat bu bir online alışverişte olduğu gibi cayma değildir.

Mesafeli satış sözleşmesi örneği için tıklayınız.