Start-uplar işlerini başarıyla sürdürmek isterken bazı hukuki problemlerle karşılaşıyorlar. Bu hukuki problemler, girişimcilerin işlerini yürütmeyi zorlaştırabilir veya büyümesine engel olabilir. Start-upların hukuki sorunları, çoğunlukla özel mülkiyet, ticaret markaları, patentler, işletme kayıtları, lisanslar ve finansal kaynaklar gibi konularda ortaya çıkmaktadır.
Start-upların Haklarının Korunması
Start-uplar, özel mülkiyet haklarının korunması için hukuki haklarını kullanmalıdır. Girişimciler, yazılımlarını, ticari markalarını ve diğer yaratıcı ürünlerini koruma altına almak için hukuki araçları kullanmalıdır. Özel mülkiyet haklarının ihlali, start-uplar için ciddi anlamda risk oluşturabilir. Özellikle, ürünleri kopyalanması durumunda, girişimcinin ürününün korunmasını sağlamak için hukuki olarak hareket etmesi gerekebilir.
Ticari Markalar
Bir ticari marka, girişimcinin ürünleri veya hizmetleri arasından ayırt edilebilmesini sağlayan bir işarettir. Ticari markalar, start-upların büyümesine yardımcı olmak için çok önemlidir çünkü ilk yatırım marka bilinirliğine yapılır. Hatalı bir marka stratejisi bütün pazarlama giderlerinin bir anda çöp olmasına neden olur. Girişimciler, ticari markalarının korunması için gerekli olan hukuki prosedürleri tam olarak izlemelidir. Ayrıca, ticari markalarının korunması için, start-upların gerekli belgeleri teslim etmeleri ve bunların kayıt altına alınması gerekebilir.
Bununla birlikte şirketinizin adının, logosunun ve markanızın da marka tescilini yaptırmanız fikri mülkiyetinizi ihlal eden herhangi birine karşı korunmanıza yardımcı olabilir. Bu koruma, başkalarının bu işareti izinsiz kullanmasını engeller ve işletmenin tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde önemli bir avantaj sağlar.
Patentler
Bir start-upta patent almak, ürününü veya hizmetini rakiplerden ayırt etmeyi sağlayan bir hukuki haktır. Patent almak, ürününün korunmasını sağlamaya yardımcı olur, ancak, start-uplar patent almak için bazı adımlar atmalıdır. Ülkemizde start-uplar daha çok yazılım alanında faaliyet göstermektedir. Yazılımların patentlenmesi zordur. Fakat bir start-up teknik bir soruna teknik bir çözüm getirmiş ise mutlaka patent ihtimali araştırmalıdır. Patent tescili olan bir start-up değerlemesi çok yüksek olacaktır. Diğer yandan rakiplerin patentlerine de dikkat etmek gerekir. Girişime konu olan ürün başka bir kişinin patent haklarını ihlal ediyorsa hukuki sorumluluk doğacaktır. Bir potansiyel yatırımcı patent sorunları ile karışlaştığı an yatırımı durduracaktır.
İşletme Kayıtları
Bir start-upta, işletme kayıtlarının tutulması çok önemlidir. Bu kayıtlar, girişimcinin ürünleri veya hizmetleri hakkında açıklamalar, server kayıtları ve ticari markaların kayıtları gibi çeşitli bilgileri içerir. Start-uplar, işletme kayıtlarının tutulmasını sağlamak ve bunların güncel tutulmasını sağlamak için gerekli prosedürleri izlemelidir. Ayrıca, işletme kayıtlarının düzgün bir şekilde saklanması ve güvenli bir şekilde saklanması gerekmektedir. Yatırım süreçlerindeki raporlamalar bu kayıtlar üzerinden yapılacağı için bütün start-up’ın değeri tuttuğu kayıtlarla sınırlıdır. Diğer yandan işletme kayıtları ile ilgili hukuki yükümlülükler vardır. Bunların ihmal edilmesi işletmeyi riskli bir duruma sokacağı gibi yatırımcı karşısında girişimciyi zayıf gösterecektir.
Lisanslar
Start-uplar, belirli ürünleri veya hizmetleri sunmak için lisanslarını almalıdır. Lisanslar, start-upların üretim ve dağıtım işlemlerinin güvenli bir şekilde yürütülmesini sağlamak için çok önemlidir. Lisanslar, start-upların ürünlerini veya hizmetlerini piyasaya sürmek için gerekli olan izinleri vermek için verilir. Start-uplar, lisanslama prosedürlerini yerine getirerek, ürünlerini veya hizmetlerini piyasaya sürmek için gerekli olan izinleri almalıdır.
Bazen de işlerin dışarıya yaptırılması da mümkündür. Ürününüzün logosunu veya yazılımın bir modülünü bir freelancera yaptırabilirsiniz. Burada sıkça yapılan hata bu üçüncü kişilerle sözleşme yapmamaktır. Sözleşme yapmamak bir kenara ürünü teslim aldıktan sonra devir sözleşmesi yapmamak da büyük bir hatadır. Bunlar bir girişimin patlamayı bekleyen bir bomba gibi en büyük risklerindendir.
Finansal Kaynaklar
Start-uplar, büyümesi için gerekli olan finansal kaynaklara sahip olmalıdır. Finansal kaynaklar, start-upların ürün geliştirme, pazarlama ve satışı gibi işlemleri yürütebilmesi için gereklidir. Girişimciler, finansal kaynaklarının korunması için gerekli olan hukuki araçları kullanmalıdır. Ayrıca, start-uplar, finansal kaynaklarının kullanımı ve korunması konusunda gerekli olan hukuki kuralları da takip etmelidir.
Start-upların Şirket Yapılanmasındaki Sorunları
- Genellikle yeterli sermayeye sahip olmama: Genellikle, çok sayıda başarılı girişimci çok büyük fikirleri gerçekleştirmek için yeterli miktarda sermayeye sahip olamaz.
- Yönetim ve yönetişim sorunları: Çoğu start-uplarda, yönetimin mükemmel bir şekilde yürütülmesi için yeterli bilgi, beceri ve deneyime sahip olmayan çalışanlar bulunabilir.
- İş gücü kaynakları eksikliği: Çoğu start-up için, düzgün bir şekilde iş gücü kaynaklarının sağlanması çok önemli bir konudur. Fakat, çoğu start-up için yeterli iş gücü kaynaklarına sahip olmak çok zordur.
- İş planlarının eksikliği: Çoğu start-up için, iş planlarının eksikliği başarısızlık riskini artırır.
- Yeterli müşteri tabanına sahip olmama: Çoğu start-up için, müşteri tabanının yeterli olmaması riskli bir durumdur.
- Makul bir pazar stratejisine sahip olmama: Çoğu start-uplar, pazarlamaya yatırım yapmaktan kaçınır ve makul bir pazar stratejisine sahip olmaz.
Start-up’lar, yasal prosedürleri ve yasal işlemleri içeren hukuki belgeleri düzenli olarak güncellemelidir. Bu belgeler, işletmelerin hukuki durumunu ve haklarını tanımlar ve ihtilafların çözümü için gerekli adımları belirler. Start-up’lar, ayrıca, hukuki yükümlülüklerinin yerine getirilmesi için gerekli kaynakları ayırmalıdır. Bu, işletmenin başarısını arttırmak için yapılması gereken yatırımlardan öncelikli olarak ele alınması gereken bir konudur.
Sonuç olarak, start-up’ların sıklıkla karşılaştığı hukuki sorunlar, işletmelerin başarısını tehdit edebilir. Ancak, hukuki danışmanlık veya bir hukuk avukatının desteği, bu sorunları çözmelerine ve işletmelerinin başarısını arttırmalarına yardımcı olabilir. Ayrıca, start-up’lar, yasal yükümlülüklerinin yerine getirilmesi için gerekli kaynakları ayırmalı ve hukuki belgelerini düzenli olarak güncellemelidir.
Legalmatic Blog Yazıları
